Ամերիկյան Spirit մարսագնացը 2004 թվականի հունվարի 4-ին վայրէջք է կատարեց Մարս մոլորակի մակերևույթին:
Մարս մոլորակը՝ որպես երկնային մարմին հայտնի էր մարդկանց հազարավոր տարիներ առաջ։ Մոլորակը՝ կարմրավուն երանգի պատճառով անվանվել է պատերազմի արյունռուշտ հին հռոմեական աստծո պատվին։
Ամերիկացի Ասաֆ Հոլը 1887 թվականին դեպի մոլորակ է բաց թողել երկու արբանյակ, որոնք ստացել են Ֆոբոս («վախ») և Դեյմոս («Սարսափ») անվանումները:
Նույն թվականին իտալացի աստղագետ Ջովանի Սկիապարելին կազմել է Մարսի մակերևույթի առաջին քարտեզը: Գիտնականը լուսավոր տեղամասերում մութ գծերի ցանց է տեսել և դրանք անվանել ծորան։ Իտալերենից canali բառը սխալմամբ թարգմանվել է որպես «ալիքներ», այդպիսով էլ հայտնվել են Կարմիր մոլորակի կյանքի վերաբերյալ տարբեր վարկածներ:
Մարսի հետազոտության համար կառուցվել են հատուկ աստղադիտարաններ, սակայն նրանք էլ վերջնական պատասխան չեն տվել այն հարցին, թե «արդյո՞ք կա կյանք Մարսի վրա»:
20-րդ դարում եկել է միջմոլորակային կայանների դարաշրջանը. Մարս են ուղարկվել խորհրդային «Մարս» և «Ֆոբոս» մարսագնացները, ամերիկյան «Մարիներները» և «Վիկինգները»։
Հարկ է նշել, որ ոչ մի երկնային մարմին մինչ այդ այնքան ուշադրություն չի գրավել, որքան Մարսը։ Տիեզերական օբյեկտներից ոչ մեկն այդքան շատ կայաններ չեն ուղարկվել, և ոչ մի տեղ այնքան անհաջողություններ չեն արձանագրվել, որքան Մարսի հետազոտությունների դեպքում:
2000 – ականների սկզբին Մարսի յուրացման պատմությունը շարունակվեց։ 2003 թվականին Mars Exploration Rover նախագծով գործարկված Spirit տիեզերական ապարատը 2004 թվականի հունվարի 4-ին վայրէջք է կատարել Մարսի մակերևույթին՝ Մերիդիանի սարահարթի և Գուսևի խառնարանի շրջանում: Սարքի խնդիրներն էին մոլորակի մակերևույթի ուսումնասիրությունը, ինչպես նաև Կարմիր մոլորակի վրա կյանքի նշանների հայտնաբերումը:
Առաջին լուսանկարները երկիր են փոխանցվել դեռ տիեզերանավի պարաշյուտային վայրէջքի ժամանակ։ NASA-ի Օդագնացության և տիեզերական տարածության հետազոտման ազգային վարչություն սարքի վայրէջքից մի քանի ժամ անց մոտ 30 մեգաբայթ տեղեկատվություն է ստացվել: Դրանք վայրէջքի վայրից առաջին լուսանկարներն էին, ինչպես նաև խառնարաններով և լեռնային տարածքներով Մարսի մակերևույթի լուսանկարները: Սարքը ղեկավարում էր Ռեակտիվ շարժման հատուկ լաբորատորիան։ 2010 թվականի մարտի 22 – ին տեղի է ունեցել երկրի հետ վերջին կապը։
Նմանատիպ աշխատանք է կատարել նաև ամերիկյան Opportunity տիեզերական ապարատը, որը թողարկվել է նույն տարում։ Opportunity-ն շարունակում է աշխատել Կարմիր մոլորակի մակերեսին առ այսօր. Եվս մեկ մարսագնաց՝ Curiosity – ն աշխատում է այնտեղ 2012 թվականի օգոստոսից։