Մոսկվայում Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների բանակցությունները և հունվարի 11-ին ստորագրված եռակողմ հայտարարությունը, ըստ էության, նախանշում են երկրորդ արցախյան պատերազմից հետո Հարավային Կովկասի տարածաշրջանի ենթադրյալ աշխարհաքաղաքական կառուցվածքի որոշ ուրվագծեր, ինչպես նաև Հայաստանի տեղը դրանում։
Ակնհայտ է, որ տարածաշրջանում հաղորդակցության հնարավոր ապաշրջափակման հետ կապված հետաքրքիր իրավիճակ է ստեղծվել՝ այս նախագծի իրականացումը համապատասխանում է հիմնական բոլոր խաղացողների շահերին։
Արևմուտք-Արևելք, Մոսկվա-Հյուսիս-Հարավ նախագծերի իրականացմամբ շահագրգռված արևմուտք, իրենց հերթին, Թուրքիան և Ադրբեջանը, որպես տարանցիկ հանգույցներ, կավելացնեն իրենց կշիռը և կընդլայնեն ազդեցությունը տարածաշրջանում։
Միևնույն ժամանակ, Մոսկվան և Անկարան պահպանում և ամրապնդում են տարածաշրջանում իրավիճակի վրա ազդելու առանցքային ռազմական լծակները։
Ռուսաստանը դա անում է Հայաստանում և Արցախում իր ռազմական ներկայության միջոցով (որի հետագա ընդլայնումը բացառված չէ), Թուրքիան՝ Ադրբեջանում նման ներկայություն ունենալու միջոցով։ Հայաստանն այս համակարգում ակնհայտորեն ստիպված է լինելու զբաղեցնել ամենաթույլ և կախված օղակը: Տարանցման և սահմանների հնարավոր բացումը գործնականում կուժեղացնի հայկական տնտեսության կախվածությունը մյուս երկրներից։
Վերջինս կախված կլինի նշված տարանցումից ՝ ինտեգրված լինելով Անկարայի և Բաքվի կոմունիկացիոն նախագծերի համակարգում։ Իր հերթին, տնտեսական սահմանների բացումը կարող է հանգեցնել Թուրքիայի մրցակիցների կողմից թույլ հայկական արդյունաբերության աստիճանական ճնշմանը և Հայաստանի շուկայում Թուրքիայի և Ադրբեջանի մասնաբաժնի աստիճանական ավելացմանը: Հատկանշական է, որ Բաքվում արդեն համապատասխան հաշվարկներ են հնչեցնում։ Ընդ որում, այս համատեքստում դեռևս պարզ չէ պատերազմի օրերին թուրքական ապրանքների վրա դրված էմբարգոյի հետագա ճակատագիրը։
Համադրությամբ, այսօր ի հայտ են գալիս Թուրքիայի և Ռուսաստանի միջև Հայաստանում ազդեցության ոլորտների հնարավոր բաժանման ուրվագծերը:
Անկարան կապահովի Հայաստանի կապվածությունը թուրք-ադրբեջանական հաղորդակցության համակարգին և աստիճանաբար կուժեղացնի իր տնտեսական ազդեցությունը, միևնույն ժամանակ, պահպանվում է Հայաստանում ՌԴ հզոր տնտեսական ներկայությունը և անվտանգության ապահովման հարցում Ռուսաստանից երկրի կրիտիկական կախվածությունը: Միևնույն ժամանակ, ակնհայտ է, որ հիմնական խաղացողների ազդեցության ոլորտների հստակ ուրվագծերն ու պարամետրերը հետագայում կճգրտվեն և կփոխվեն Մոսկվայի և Թուրքիայի միջև հետագա սակարկությունների և մրցակցության շրջանակներում:
Սա նաև Հայաստանի համար լրացուցիչ ռիսկեր է պարունակում, քանի որ Մերձավոր Արևելքի փորձը ցույց է տալիս, որ Ռուսաստանի և Թուրքիայի միջև ազդեցության ոլորտների սահմանազատման հնարավոր գործարքները չեն բացառում նրանց միջև մրցակցության պահպանումը (ներառյալ ուժային), և դրանք նույնպես անկայուն են և հաճախ են վերանայվում:
