Շուշին հայկակա՞ն է, թե՞ ոչ․ Փաշինյանը պատասխանել է լրագրողի հարցին

Հիշեցնենք, որ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հունվարի 20-ին, Ազգային ժողովում կառավարության հետ հարցուպատասխանի ընթացքում, պատասխանելով «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության անդամ Նաիրա Զոհրաբյանի հարցին, նշել է, որ ԼՂ հարցի շուրջ բանակցություններում երբեք չի եղել այնպիսի տարբերակ, որ ադրբեջանցի փախստականները Շուշի չվերադառնան, իսկ Շուշին հակամարտությունից և ազատագրումից առաջ ունեցել է 90 և ավելի տոկոս ադրբեջանական բնակչություն:

«Ընդհանրապես, ոչ միայն հիմա, այլև բանակցային գործընթացի ողջ ընթացքում չի եղել քննարկման այնպիսի տարբերակ, որ ադրբեջանցի փախստականները Շուշի չվերադառնան, իսկ Շուշին հակամարտությունից և ազատագրումից առաջ ունեցել է 90 և ավելի տոկոս ադրբեջանական բնակչություն: Այսինքն` դուք ուզում եք ասել, որ 90 և ավելի տոկոս ադրբեջանցի բնակչություն ունեցող Շուշի քաղաքը հայկական է իր այդ կարգավիճակո՞վ»,- նշել էր վարչապետը:

Նիկոլ Փաշինյանը պարզաբանել է․

«Պատերազմի ընթացքում եղել է պատերազմը կանգնեցնելու տարբերակների մասին խոսակցություն, և ադրբեջանական կողմը պայման է առաջադրել Շուշի քաղաք ադրբեջանցի փախստականների վերադարձի վերաբերյալ։ Ըստ էության, խոսքը վերաբերում էր 1992 թվականի ժողովրդագրական ստատուս-քվոն վերականգնելու հնարավորության մասին։ Երբ մենք արդեն համաձայնել էինք, որ պետք է պատերազմը կանգնեցնել, առաջ եկավ նոր պայման, Շուշի քաղաք պետք է վերադառնան ադրբեջանցի փախստականները՝ համաձայն 1992 թվականին գոյություն ունեցած ստատուս քվոյի

Երբ վերոնշյալ փաստը պարզ դարձավ, իրեն շատերը հրապարակային մեղադրում էին, որ տարբերակ է եղել՝ Շուշին կարգավիճակով մնա հայկական, բայց ինքն այդ հնարավորությունը չի օգտագործել։

Ես արձագանքել եմ ընդամենը այդ իրողությանը, և այդ արձագանքներին, թե այդ ովքեր ու ինչպես են համարում, որ երբ Շուշիում լինի 96 տոկոս ադրբեջանական բնակչություն, իր այդ կարգավիճակով քաղաքը համարվի հայկական վերահսկողության ներքո, ինչպես պատգամավորն է հարցնում»,- ընդգծեց Փաշինյանը։

Վարչապետի խոսքերով՝ պատերազմը կանգնեցնելու այդ պայմանը Շուշիի վերաբերյալ կոնտեքստում, 90 և ավելի տոկոս ադրբեջանական բնակչություն ունենալն է։ Խոսքը  Շուշիի ընթացիկ կարգավիճակի մասին է, ոչ թե ծագումնաբանության։

«Այսինքն՝ մենք պատմական հարց չենք քննարկել, թե Շուշին ով է հիմնադրել ովքեր են ապրել Շուշիում 20-րդ դարի սկզբին։ Քննարկել ենք մի կոնկրետ իրավիճակ, երբ պատերազմը կանգնեցնելու պայման է առաջադրվել ադրբեջանցի փախստականների վերադարձը Շուշի՝ 1992 թվականին առկա ժողովրդագրական իրավիճակի և ստատուս-քվոյին համապատասխան։ Որևէ կերպ չէր կարելի համարել, որ 96 տոկոս ադրբեջանական բնակչություն կա Շուշիում՝ առանց ԼՂ կարգավիճակի ճշգրտման, և մենք կարող ենք ասել, որ այն հայկական վերահսկողության ներքո է»,- ասաց Նիկոլ Փաշինյանը։