Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ՀԱՊԿ գագաթնաժողովում ունեցած ելույթում թվարկել է Ադրբեջանի կողմից 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության խախտումները։
Ինչպես հայտնում է ՀՀ կառավարության մամուլի ծառայությունը, Փաշինյանը, մասնավորապես, ընդգծել է, որ 2020 թվականի դեկտեմբերին, խախտելով հրադադարի և բոլոր ռազմական գործողությունների մասին պայմանավորվածությունը, Ադրբեջանն ապօրինի օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղի Խծաբերդ և Հին Թաղեր բնակավայրերը, ինչպես նաև դրանց հարակից տարածքները։
Նա ընդգծել է, որ Ադրբեջանը նմանատիպ օկուպացիա է իրականացրել նաև 2022 թ. մարտին՝ խախտելով շփման գիծը և ներխուժելով Լեռնային Ղարաբաղում Ռուսաստանի Դաշնության խաղաղապահ ուժերի պատասխանատվության գոտի՝ Փառուխ գյուղի ուղղությամբ։ Ադրբեջանը գրեթե ամեն օր խախտում է հրադադարի ռեժիմը, այդ թվում՝ շփման գծում։
«Հարկ է նշել, որ ռուս խաղաղապահների ներկայությամբ Խծաբերդ գյուղի օկուպացիայի ժամանակ Ադրբեջանը գերի է վերցրել 66 հայ զինվորի, նույնպես ռուս խաղաղապահների ներկայությամբ։ Այսինքն՝ այս երկու գործողություններն էլ տեղի են ունեցել ռուս խաղաղապահների ներկայությամբ»,- ասել է վարչապետը։
Նա նաև հիշեցրել է, որ Ադրբեջանը մինչ օրս չի վերադարձրել առնվազն 33 հայ ռազմագերիների, պատանդների և այլ պահվող անձանց։
Վարչապետը հայտարարել է, որ «մինչ այժմ Լաչինի միջանցքն ամբողջությամբ չի գտնվում ռուսական խաղաղապահ կոնտինգենտի վերահսկողության տակ, և ադրբեջանական բանակը մի քանի դիրքեր է պահպանում Լաչինի միջանցքում»։
Նա ընդգծել է, որ Բաքուն խոչընդոտում է ՄԱԿ-ի, մասնավորապես՝ ՄԱԿ-ի փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի գրասենյակի ներկայացուցիչների մուտքը Լեռնային Ղարաբաղ։
Վկայակոչելով 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության 9-րդ կետը, որը վերաբերում է տարածաշրջանում հաղորդակցությունների ապաշրջափակմանը, Փաշինյանն ընդգծել է, որ այս կետի խախտման վերաբերյալ Բաքվի մեղադրանքները Հայաստանին լիովին անհիմն են։
Նա ընդգծել է, որ Հայաստանն այս կետով ունի միայն մեկ պարտավորություն՝ ապահովել տրանսպորտային կապ Ադրբեջանի արևմտյան շրջանների և Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության միջև, մինչդեռ նոյեմբերի 9-ի հայտարարության կամ որևէ այլ հայտարարության մեջ որևէ կոնկրետ երթուղի նշված չէ։
Նա անդրադարձել է նաև Ադրբեջանի արևմտյան շրջանների և Նախիջևանի միջև տրանսպորտային հաղորդակցությունների վերահսկման հարցին՝ նշելով, որ նոյեմբերի 9-ի հայտարարության համաձայն, նշված հսկողությունն իրականացնում է ՌԴ ԱԴԾ սահմանապահ ծառայությունը։ Վարչապետը նաև մեջբերել է Ռուսաստանի նախագահի 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի «Լեռնային Ղարաբաղում խաղաղության պահպանմանն ուղղված միջոցառումների մասին» հրամանագիրը։
«Այսինքն՝ խոսք չկա և չի կարող լինել մեր ինքնիշխան տարածքի նկատմամբ վերահսկողության և մեր ցանկացած ինքնիշխան գործառույթի օտարման մասին, խոսքը գնում է պայմանավորվածությունների կատարման վերահսկողության մասին, իմիջիայլոց, պայմանավորվածություն ասելով՝ պետք է հասկանալ Հայտարարությունը, քանի որ, բնականաբար, այլ պայմանավորվածություններ չեն կարող լինել, և միայն այս գործառույթը կարող է իրականացնել Ռուսաստանի Դաշնության ԱԴԾ սահմանային ծառայությունը: Եվ ինչպես ես հասկացա, ճանապարհին խոսել ենք այդ մասին, մենք ընդհանուր մոտեցում ունենք այս հարցում»,- ասել է վարչապետը:
