Ավելի քան 20 հասարակական կազմակերպություններ իրենց հայտարարության մեջ դեմ են արտահայտվել Ամուլսարի հանքավայրի շահագործմանը։
Հայտարարության հեղինակները «իրենց խորը հիասթափությունն ու դժգոհությունն են հայտնել հանքի շահագործումը վերսկսելու կառավարության՝ անօրինական, անհեռատես, անպատասխանատու, արկածախնդիր և պետության համար վտանգավոր» որոշման կապակցությամբ։
Հայտարարության մեջ, մասնավորապես, ասվում է, որ կառավարությունը չի տրամադրել շրջակա միջավայրի վրա ծրագրի ազդեցության գնահատման լիարժեք փորձաքննություն, ինչպես նաև հաշվի չի առել 2019 թվականին պետբյուջեի հաշվին ELARD և TRC միջազգային ընկերությունների կողմից իրականացված ուսումնասիրության արդյունքները և եզրակացությունը։
Նաև, ըստ հայտարարության հեղինակների, հաշվի չի առնվել նախագծի բացասական ազդեցությունը ջրային ռեսուրսների վրա, հանքավայրում ռադիոակտիվ բաղադրիչների (ուրանի, թորիումի) առկայությունը, Ջերմուկ քաղաքի՝ որպես միջազգային նշանակության առողջարանային կենտրոնի կորուստը, ինչպես նաև Ջերմուկի հանքային ջրի վրա հնարավոր բացասական ազդեցությունը։
Ընդգծվում է, որ Առողջապահության ոլորտի զարգացման ծրագրի անվտանգության և համապատասխան փորձաքննության անցկացման մասին առողջապահության նախարարության ղեկավարի հայտարարությունները չեն համապատասխանում իրականությանը։ Ըստ հայտարարության հեղինակների՝ նման փորձաքննություն չի իրականացվել շրջակա միջավայրի վրա ծրագրի ազդեցության նախկինում կատարված 4 գնահատումների շրջանակներում։
Նշվում է նաև, որ Հայաստանի իշխանություններն անտեսել են «համայնքների բնակչության և հանրության կողմից երկար տարիներ շարունակվող ծրագրին դիմադրությունը»։ Հայտարարության հեղինակները նշել են, որ 2018 թվականի աշնանը Ջերմուկ համայնքի շուրջ 3 հազար բնակիչներ իրականացրել են հանքի շահագործման դեմ ստորագրահավաք։
Հայտարարության մեջ նշվում են Ադրբեջանի հնարավոր ագրեսիվ գործողությունների հետ կապված ռիսկերը։ Ընդգծվում է, որ հանքի շահագործման ծրագրի շրջանակներում Ջերմուկի մերձակայքում կտեղակայվեն մեծ քանակությամբ պայթուցիկ և վտանգավոր քիմիական նյութեր, որոնք ռազմական գործողությունների դեպքում կարող են վտանգ ներկայացնել ոչ միայն Ջերմուկին, այլև Սևանա լճին, ինչպես նաև Վայոց ձորի, Սյունիքի և Արարատի մարզերին։
Նշվում է նաև, որ Ադրբեջանը պարբերաբար գնդակոծում է Սոթքի հանքավայրի տարածքը, հետևաբար, հայտարարության հեղինակների կարծիքով, միջազգային ներդրումները չեն հանդիսանում Ադրբեջանի կողմից ռազմական գործողությունները զսպելու երաշխիք։
Հայտարարության հեղինակները պահանջներով դիմել են մի շարք պետական կառույցների։ Նրանք, մասնավորապես, պահանջել են ՀՀ կառավարությունից հրաժարվել հանքի շահագործման ծրագրից, Շրջակա միջավայրի նախարարությանը կոչ են արել ուժը կորցրած ճանաչել 2016 թվականին տրված բնապահպանական փորձաքննության եզրակացությունը։ Նրանք նաև պահանջել են Էկոնոմիկայի նախարարությունից հրապարակել էկոնոմիկայի նախարարության, ԵԱԶԲ-ի և Լիդիան Արմենիայի ստորագրած հուշագիրը։
Բացի այդ, հայտարարությունը պարունակում է պահանջ՝ ուղղված Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությանը՝ կասեցնել «Լիդիան Արմենիա»-ին տրամադրվող ընդերքօգտագործման պայմանագիրը։ Հայտարարության հեղինակները Առողջապահության նախարարությունից պահանջում են հրապարակել Ամուլսարի ծրագրի և այլ հանքավայրերի՝ մարդկանց առողջության վրա ունեցած ազդեցության վերաբերյալ գերատեսչության կողմից անցկացված բոլոր հետազոտությունների արդյունքները։
Նյութի հրապարակման պահին հայտարարությունը ստորագրել են 25 կազմակերպություններ և ակտիվիստներ, այդ թվում՝ «Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ» հակակոռուպցիոն կենտրոնը, «ԷկոԼուր», «Կանաչ Արմենիա», «Հայաստանի անտառներ», նախաձեռնություն « Հայկական բնապահպանական ճակատ», «Հելսինկյան ասոցիացիա» և այլն։
Փետրվարի 22-ին ՀՀ կառավարությունը, ԵԶԲ-ն և Լիդիան Արմենիան 250 մլն դոլարի հուշագիր են ստորագրել Ամուլսարի հանքավայրի շահագործման վերաբերյալ։ Ամուլսարի հանքավայրը Հայաստանում երկրորդ ամենամեծ մաքուր ոսկու հանքավայրն է։ Այն գտնվում է երկրի հարավ-արևելքում, Ջերմուկ առողջարանային քաղաքից 13 կմ հեռավորության վրա, Արփա և Որոտան գետերի միջև։ Հանքավայրը պարունակում է 31 մլն տոննա հանքաքար և 40 տոննա մաքուր ոսկի։