Հայաստանում ազգային արժույթի փոխարժեքը դոլարի նկատմամբ կթուլանա, իսկ գնաճի մակարդակը աստիճանաբար կնվազի։ Այս մասին ասվում է Եվրասիական զարգացման բանկի (ԵԱԶԲ) 2023 թվականի մակրոտնտեսական կանխատեսման մեջ:
Հայաստանի արտահանման աճը զսպվելու է արտարժույթի ներհոսքի և դրա արդյունքում ամրապնդված դրամի հաշվին: Համապատասխանաբար, հայկական ապրանքների գները դոլարի և եվրոյի առումով նախկինի պես համեմատաբար բարձր կլինեն: Ներմուծումը, ընդհակառակը, ավելի շահավետ կդառնա։ Ուստի, ըստ ԵԱԶԲ-ի ակնկալիքների, ներմուծման գործառնությունների ծավալներն ավելի արագ կաճեն, քան արտահանումը:
Ընդ որում, ակնկալվում է, որ դեպի Հայաստան կպահպանվի արտերկրից (այդ թվում` Ռուսաստանից), ինչպես նաև զբոսաշրջիկների դրամական փոխանցումների զգալի ներհոսքը: Այսպես, բանկի գնահատմամբ` 2022 թվականի հունվար – սեպտեմբերին Ռուսաստանից ժամանած քաղաքացիների թիվն աճել է 2,4 անգամ` կազմելով 570 հազար մարդ կամ բոլոր զբոսաշրջիկների ավելի քան 40 տոկոսը:
Այս գործոնների արդյունքում, ըստ բանկի ակնկալիքների, դրամի վերագնահատումը 2023 թվականին կպահպանվի, բայց աստիճանաբար կկրճատվի: Եթե վերջին երկու-երեք ամիսներին դրամի փոխարժեքը դոլարի նկատմամբ եղել է 395-400-ի մակարդակում, ապա 2023 թվականի համար միջին տարեկան արժեքը սպասվում է 438, իսկ 2024-ին` 465:
Առաջին եռամսյակի արդյունքներով գնաճը, ԵԱԶԲ-ի գնահատականներով, կկազմի մոտ 7,2 տոկոս, փետրվարին գնաճը կազմել է 8,1 տոկոս:
Պահանջարկի զսպման և տոկոսադրույքների աճի քաղաքականության շնորհիվ, որը վարում է Հայաստանի Կենտրոնական բանկը, 2023-ի վերջին սպասվում է գնաճի դանդաղում մինչև 4,6 տոկոս, իսկ 2024-ի վերջին` մինչև 3,3 տոկոս: Դրան կնպաստի պարենամթերքի համաշխարհային գների կայունացումը։ Գների վրա ազդեցություն են ունենում հայկական դրամի փոխարժեքի ամրապնդումը և ներմուծվող ապրանքների նկատմամբ արտաքին գնային ճնշման թուլացումը:
ԵԱԶԲ-ն կանխատեսում է, որ 2022 թվականը Հայաստանը կփակի ՀՆԱ-ի 12,5% աճով, առաջին հերթին շինարարության և դրան ուղեկցող արդյունաբերության հետճգնաժամային ակտիվության, ինչպես նաև օտարերկրացիների (հիմնականում ռուսների) երկարաժամկետ բնակության ներհոսքի հաշվին: Ընդ որում, 2023 թվականի համար տնտեսական աճի կանխատեսումը կազմում է 4,2%, 2024-ին` 4,3%:
Հայաստանում տնտեսական ակտիվությունը 2023 թվականի հունվարին աճել է 10,5% – ով (մեկ ամիս առաջ` 12,8%): Տնտեսական ակտիվության աճի աստիճանական դանդաղման միտումը պահպանվել է ընթացիկ տարվա սկզբին: Դա, ըստ ԵԱԶԲ – ի վերլուծաբանների, պայմանավորված է հիմնականում ծառայությունների և առևտրի ոլորտների դինամիկայով` հունվարին համապատասխանաբար 25,9 և 17,7 տոկոս (մեկ ամիս առաջ` 27,9 տոկոս և 23,9 տոկոս), ինչը վկայում է երկրում պահանջարկի աստիճանական կայունացման մասին: Միևնույն ժամանակ, շրջանառությունը շինարարական հատվածի արագացել է մինչև 12,2% – ով։
