Ռուսաստանի հայերի միությունը քննադատել է Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի մայիսի 22-ին և 24-ին «այսպես կոչված խաղաղության օրակարգի» մասին հայտարարությունները։ «Փաշինյանը, խաղալով Բաքվի քաղաքականության տակ, իր գործողություններով մեթոդաբար մեզ տանում է ոչ թե խաղաղության, այլ դեպի նոր, ավելի դաժան պատերազմի»,- ասվում է միության հայտարարության մեջ։
Կազմակերպությունը վստահ է, որ այդպիսով նա վտանգում է Հայաստանի ինքնիշխանությունը միջազգայնորեն ճանաչված սահմաններում, քաղաքացիների անվտանգությունը, 120 հազար արցախցիների կյանքն ու ճակատագիրը։
ՌՀՄ-ն նշել է, որ վերջին հինգ տարիների ընթացքում Փաշինյանի թիմի պրոֆեսիոնալիզմի բացակայությունն անուղղելի վնաս է հասցրել բանակցային և փորձագիտական-գնահատման մեխանիզմներին։ «Սա հանգեցրեց նրան, որ պետության ղեկավարը, հայտարարելով Հայաստանի կողմից Ադրբեջանի տարածքի ճանաչման մասին 86 600 քառ. կմ, այդ թվում՝ Լեռնային Ղարաբաղը, «նույնիսկ չեն գիտակցում, որ Փաշինյանի կամ մեկ ուրիշի ստորագրությունը նմանատիպ փաստաթղթի տակ չի կարող լեգիտիմ համարվել, քանի որ դա հակասում է Հայաստանի օրենքներին»,- ընդգծել է միությունը։
ՌՀՄ-ն մատնանշել է, որ Հայաստանի Գերագույն խորհրդի 1992 թվականի հուլիսի 8-ի գործող որոշումը, որի 2-րդ կետում ասվում է. «Հայաստանի համար անընդունելի համարեք ցանկացած միջազգային կամ ներքին փաստաթուղթ, որտեղ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը նշված կլինի որպես Ադրբեջանի մաս»։
«Ընտրողներից ստացված մանդատը, որոնց հետևում Փաշինյանը սիրում է թաքնվել, չի տարածվում նման ճակատագրական որոշումների վրա և պետական ամենաբարձր պաշտոնյային իրավունք չի տալիս անտեսել երկրի Հիմնական օրենքը»,- ասված է կազմակերպության հաղորդագրության մեջ։ ՌՀՄ-ը հիշեցրել է Փաշինյանին և նրա կողմնակիցներին նրա բազմաթիվ հրապարակային հայտարարություններն ու ամպագոռգոռ հավաստիացումները, որ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հետ կապված հարցերը կլուծվեն՝ հաշվի առնելով հայ ժողովրդի կարծիքը։
Միությունը աջակցություն է հայտնել Արցախի ժողովրդին և ռուս խաղաղապահներին, «որոնք այսօր այնտեղ բնակվող հայերի կյանքի և անվտանգության միակ երաշխավորն են»։
«Տարբեր պատճառներով, այդ թվում՝ բանակցային գործընթացի շահերից ելնելով, Հայաստանը չճանաչեց Լեռնային Ղարաբաղի պետական անկախությունը, բայց դա ամենևին չի նշանակում, որ Հայաստանի նախկին ղեկավարները Լեռնային Ղարաբաղը ճանաչել են որպես Ադրբեջանի մաս, ինչպես փորձում են համոզել հայ հանրությանը, ավելի շուտ՝ իրենք իրենց, Փաշինյանին և նրա ռեժիմի կողմնակիցներին»,- շեշտել է միությունը։
Միությունը կոչ է արել համախմբել բոլոր առողջ հայրենասիրական ուժերին և Հայաստանի ժողովրդին դուրս բերել «ձգձգվող լեթարգիայից»։ «Բոլոր համահայկական և ազգային խոշոր կազմակերպությունների, գործարար էլիտայի նշանավոր ներկայացուցիչների, հայ մտավորականության, ստեղծագործական միությունների և ասոցիացիաների ղեկավարների կողմից իրենց դիրքորոշման հրապարակային հայտարարությունը՝ բոլորի համար անվստահություն հայտնելու մեխանիզմներ մշակելու հակաժողովրդական քաղաքականության նկատմամբ, թավշյա իշխանություններին վերականգնելու Հայաստան-Արցախ-Սփյուռք կործանելի եռամիասնությունը՝ կանխելով հասարակության մեջ մտցված բաժանարար գծերի աճը»,- եզրափակել է ՌՀՄ-ն։
Փաշինյանը մայիսի 22-ին հայտարարեց, որ Հայաստանի կողմից ճանաչված Ադրբեջանի տարածքը 86 600 քառ. կմ ներառում է Արցախը։ «86 600 քառ. կմ ընդգրկում է Արցախը, բայց միաժամանակ ասում ենք, որ Արցախի ժողովրդի իրավունքների և անվտանգության հարցը պետք է քննարկվի Ստեփանակերտ-Բաքու ձևաչափով»,- ընդգծել է վարչապետը։ Հաջորդ օրը Հայաստանի ընդդիմությունը հայտարարեց «Ազատ Արցախ-Հայաստան հանրաքվե» շարժման ստեղծման մասին, որը կնախապատրաստի Հայաստանում հանրաքվե՝ Լեռնային Ղարաբաղի ինքնորոշման իրավունքից հրաժարվելու քրեականացման հարցով։
Ավելի ուշ Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը կոչ է արել Երևանին զերծ մնալ Արցախը Ադրբեջանի կազմում ճանաչելուց. «Արցախի համար անընդունելի է ցանկացած հայտարարություն, որն անտեսում է հանրապետության ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը»։