Հայկական ընդդիմությունը հայտարարել է «Ազատ Արցախ-Հայկական հանրաքվե» շարժման ստեղծման մասին, որը կնախապատրաստի հանրաքվե՝ Լեռնային Ղարաբաղի ինքնորոշման իրավունքից հրաժարվելու քրեականացման հարցով։
Դրա նախաձեռնողներն են «Համախմբում» շարժման համակարգող Ավետիք Չալաբյանը, իրավաբան Արամ Օրբելյանը, պատմաբան Մենուա Սողոմոնյանը, Հայ առաքելական եկեղեցու Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ Գալստանյանը և դերասան Հրանտ Թոխատյանը։
Հանրաքվեն, ըստ Չալաբյանի, փուլային է լինելու: Առաջին փուլը ենթադրում է առնվազն 50 000 ստորագրություն՝ օրինագիծը Հայաստանի Ազգային ժողով ներկայացնելու համար, ինչպես պահանջում է օրենքը։
«Եթե խորհրդարանը չընդունի օրինագիծը, մենք կդիմենք հաջորդ քայլին՝ կփորձենք ստիպել իշխանություններին հանրաքվե անցկացնել»,- մանրամասնեց Չալաբյանը։
Նա «ամոթալի» համարեց Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունները, թե Երևանը ԼՂ-ն ճանաչում է որպես Ադրբեջանի մաս։ «Սա իսկական դավաճանություն է։ Հայաստանի ոչ մի իշխանություն իրավունք չունի Արցախը ճանաչել որպես Ադրբեջանի մաս»,- ասաց Չալաբյանը՝ անդրադառնալով 1991 թվականի համապետական հանրաքվեի արդյունքներին և 1990 թվականի Հայաստանի անկախության հռչակագրին։
Ավելին, Փաշինյանը առաջին անգամ հրապարակավ հրաժարվեց ոչ միայն Արցախից, այլեւ բուն Հայաստանի որոշ տարածքներից, որոնց անվանում է «անկլավներ», Հայաստանի խորհրդանիշ հանդիսացող Արարատ լեռից, ընդգծեց Չալաբյանը։ Փաշինյանը մայիսի 22-ին մամուլի ասուլիսում հայտարարեց, որ Երևանի կողմից ճանաչված Ադրբեջանի տարածքը 86,6 հազար քառակուսի կիլոմետր մակերեսով ներառում է ինչպես Լեռնային Ղարաբաղը, այնպես էլ Հայաստանի տարածքում գտնվող «Խորհրդային Ադրբեջանի անկլավները»։
Արցախի խորհրդարանն անընդունելի է համարել Փաշինյանի խոսքերը՝ անտեսելով Արցախի ինքնիշխանությունը և նրա ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը։ Արցախի Ազգային ժողովի խմբակցությունների համատեղ հայտարարության մեջ ընդգծվում է, որ Փաշինյանը կոպտորեն խախտում է Արցախի վերաբերյալ Անկախության հռչակագրի և Հայաստանի Սահմանադրության դրույթները, մասնավորապես՝ Հայաստանի Գերագույն խորհրդի հուլիսի 8-ի որոշման հրամայական դրույթը. «Ցանկացած միջազգային կամ ներպետական փաստաթուղթ, որտեղ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը ներառվելու է որպես Ադրբեջանի մաս, որն անընդունելի է համարվում Հայաստանի Հանրապետության համար»: