Պետդումայի ԱՊՀ գործերով, եվրասիական ինտեգրման և հայրենակիցների հետ կապերի կոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինը «Խոսում է Մոսկվան» ռադիոկայանին տված հարցազրույցում հայտարարել է, որ Լեռնային Ղարաբաղն Ադրբեջանին հանձնելը հայերի իրավունքների ոտնահարում է։ Նա այսպես է մեկնաբանել Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունն Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչման վերաբերյալ, որի կազմում ընդգրկված կլինի Լեռնային Ղարաբաղը։
Զատուլինը վստահ է, որ Փաշինյանի հայտարարությունը մասամբ կընդունվի։ Նա բացատրել է, որ առաջին մասով կընդունվի, որ Հայաստանը ճանաչում է Լեռնային Ղարաբաղը որպես Ադրբեջանի մաս, իսկ երկրորդը, «որտեղ խոսվում է իրավունքները հարգելու անհրաժեշտության և մնացած ամեն ինչի մասին», կանեսվի։
«Առաջին հերթին՝ Լեռնային Ղարաբաղի հայերի ինքնորոշման իրավունքն այդպիսով մերժվում է: Չնայած նույնիսկ խորհրդային տարիներին Լեռնային Ղարաբաղը ինքնավար մարզ էր։ Այժմ Ադրբեջանի կազմում Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավարության մասին խոսք չկա։ Համենայն դեպս՝ Ադրբեջանի կողմից»,- մանրամասնել է պատգամավորը։
Զատուլինը վստահ է, որ արտաքսում է սպասվում Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչներին, ովքեր կհրաժարվեն ընդունել Ադրբեջանի քաղաքացիություն։ «Ինչ վերաբերում է Լեռնային Ղարաբաղին, ինչպես ասում են, գլուխը դուրս հանելով մազերի համար չեն լացում»,- հավելել է նա։
Զատուլինը նշել է, որ 2022 թվականի երկրորդ կեսից՝ դեպի Արևմուտք շրջադարձին զուգահեռ, Փաշինյանը և իր թիմը ճանաչել են 90-ականների Ալմա-Աթայի հռչակագրի առաջնահերթությունը, ըստ որի՝ Միութենական հանրապետությունները ճանաչվում են իրենց սահմաններում։ «Առանց Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ որևէ վերապահում անելու։ Նույնիսկ նրանք, ովքեր այս ամբողջ ընթացքում, տասնամյակներ շարունակ, պատճառ են հանդիսացել Մինսկի խմբի միջնորդների աշխատանքին»,- պարզաբանել է նա։
Պետդումայի կոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալը կարծում է, որ Ադրբեջանը երաշխիքների մասին հայտարարություններ չի նկատի։ «Լավագույն դեպքում նա կձևացնի, թե հայ բնակչության նկատմամբ պարկեշտության ինչ-որ նորմեր է պահպանելու։ Բայց տեսակետն արդեն արտահայտված է՝ հայերը պետք է ստանան Ադրբեջանի քաղաքացիություն։ Եթե չընդունեն, պետք է հեռանան այդ տարածքից։ Ոչ ոք, ոչ մի պետության չի արգելում քարոզարշավ իրականացնել իր քաղաքացիության համար, բայց քաղաքացիությունից հրաժարվելու դեպքում դուրս գալ այն տարածքից, որտեղ ապրել են ձեր նախնիները, ոչ այլ ինչ է, քան արտաքսում։ Եվ այս առումով պատրանքներ չկան, ինձ թվում է։ Եվ հենց իրենք՝ Լեռնային Ղարաբաղի հայերը, այդ թվում»,- եզրափակել է Զատուլինը։
Նախօրեին Փաշինյանն ասել էր, որ Հայաստանը պատրաստ է ԼՂ-ն ճանաչել Ադրբեջանի կազմում՝ պայմանով, որ ապահովվի հայ բնակչության անվտանգությունը։ Ավելի վաղ՝ ապրիլի 18-ին, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել էր, որ «Ղարաբաղում ապրող հայերը կա՛մ պետք է ընդունեն Ադրբեջանի քաղաքացիություն, կա՛մ ապրելու այլ տեղ փնտրեն»։ Ալիևը նաև նշել էր, որ Հայաստանը «պետք է պաշտոնապես հայտարարի, որ Ղարաբաղն Ադրբեջան է»։