Ուղիղ մեկ տարի առաջ՝ 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ի վաղ առավոտյան, Ադրբեջանը լայնամասշտաբ ագրեսիա սկսեց Արցախի Հանրապետության դեմ։ 44 օր շարունակ անդադար հարվածներ էին հասցվում ոչ միայն ռազմական, այլև քաղաքացիական ենթակառուցվածքներին, անասելի վայրագություններ իրականացվում նաև խաղաղ բնակչության հանդեպ, կիրառվում արգելված զինատեսակներ։ Մինչև հրադադարի պայմանագիրը ստորագրելը Ադրբեջանն իր վերահսկողության տակ վերցրեց Արցախի Հանրապետության 75 տոկոսը։
Նոյեմբերի 9-ին Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարները ստորագրեցին եռակողմ հայտարարություն, որի համաձայն՝ հայկական մնացած տարածքների անվտանգության ապահովումը պետք է ստանձնեին ռուս խաղաղապահները։
Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված ագրեսիվ պատերազմի հետևանքով Արցախի Հանրապետությունում և ՀՀ-ում զոհված զինծառայողների և քաղաքացիական անձանց ընդհանուր թիվը կազմում է 3781 անձ։ 27.09.2021թ. դրությամբ անհայտ է 231 զինծառայողի և 22 քաղաքացիական անձի գտնվելու վայրը։
Մինչև օրս Ադրբեջանի Հանրապետության կողմից Հայաստանի Հանրապետություն է հանձնվել գերեվարված ընդհանուր թվով 108 զինծառայող և քաղաքացիական անձ:
Նշենք նաև, որ ադրբեջանական կողմը մինչ օրս խախտում է նոյեմբերի 9-ի համաձայանագրով նախատեսված կետն ու անհապաղ հայրենիք չի վերադարձնում հայ ռազմագերիներին և քաղաքացիական անձանց:
