Փետրվարի 19-ը Գիրք նվիրելու օրն է. այդ օրը ծնվել է Ամենայն հայոց բանաստեղծ Հովհաննես Թումանյանը:
Ամփոփելով 2020-ի գրական ու մշակութային նորությունների արդյունքները՝ Armenia Today-ը կազմել էր տարվա ամենաշատ ընթերցված գրքերի ցուցակը: Բեսթսելլերների ցուցակը խմբագիրներին տրամադրել էին Երեւանի առաջատար գրախանութները ՝ «Զանգակ», «Նոյյան տապան», «Բուկինիստ» և «Էպիգրաֆ»:
Առաջարկում ենք այսօր՝ Գիրք նվիրելու օրը, վերհիշել երևանցիների սիրելի գրքացանկը:
Հայ գրականություն
Գրիգոր Նարեկցի, «Մատյան ողբերգության»
Սա նշանավոր բանաստեղծական հուշարձան է, հայ միջնադարի մեծագույն բանաստեղծի քնարական և փիլիսոփայական բանաստեղծությունը՝ մարդկային ոգու հիմն՝ ներխուժած հակադրությունների բոցերի մեջ, տառապանքներ, անկումներ ու վերելքներ: Ընթերցողը գիրքը համեմատում է Օգոստինոսի «Խոստովանություններ»-ի հետ. նույն նվաստացումը, նույն վախը, աստվածային ծրագիրը հասկանալու նույն փորձերը: Նարեկացին միստիկ բանաստեղծ է, որի բարձրագույն նպատակը աստվածային էությանը բարձրանալն ու դրա հետ միաձուլվելն է: Աստված ինքնին կատարելություն է, և մարդը՝ անկատար: Աստծուն հասնելու համար մարդը պետք է մաքրվի՝ լցված հավատով, հույսով և սիրով, մաքրվի մեղքերից և մարմնական ցանկություններից: Առեղծվածը գտնում է Աստծուն ամենուր, ինչպես արտաքին աշխարհում, այնպես էլ իր հոգում: Գրիգոր Նարեկացու բանաստեղծական հանճարը հիմնականում դրսեւորվում էր նրա աղոթքների գրքում:
Շառլ Ազնավուր, «Կյանքից կառչած»
Սա ականավոր երգիչ, Հայաստանի ազգային հերոս Շառլ Ազնավուրի վերջին` իններորդ գիրքն է: Ազնավուրը հաճախ ասում էր, որ իր համար հեշտ չէ պատմել սեփական կյանքը: Սա յուրօրինակ, շատ անկեղծ ու սրտացավ երկխոսություն է Ազնավուրի և ընթերցողի միջև: Նկարիչը խոսում է կյանքի հոգսերի, հաջողությունների, իր կյանքի երջանիկ ու դժվար պահերի մասին: Կյանքին անձնուրացորեն սիրահարված շանսոնյեն կիսվում է իր հուշերով:
Նիկոլ Փաշինյան, «Երկրի հակառակ կողմը»
Գրքի հեղինակը Հայաստանի ներկայիս վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն է: Նա այն գրել է այն ժամանակ, երբ հետապնդվում էր 2008 թվականի մարտի 1-ի դեպքերից հետո: 2019-ի փետրվարին գրքի շնորհանդեսին Փաշինյանը բացահայտեց դրա վերնագրի իմաստը. Գլխավոր հերոսը «Երկրի հակառակ կողմից» քայլում է Մյասնիկյանի հուշարձանից դեպի Ազատության հրապարակ: «Բայց կա մեկ այլ, կարճ ճանապարհ, ո՞վ ասաց, որ կարճ ճանապարհը ճիշտ ճանապարհն է: Ճիշտ ուղին երկար է, և այդ պատճառով անհրաժեշտություն առաջացավ այս երթուղին անցնել հակառակ կողմից», – ասում է Փաշինյանը:
Ռոբերտ Քոչարյան, «Կյանք և ազատություն»
Արցախի և Հայաստանի նախկին նախագահի ինքնակենսագրությունը լույս է սփռում հայ ժողովրդի նորագույն պատմության ամենադժվար ժամանակաշրջաններից մեկի իրադարձությունների վրա: Նախկինում ոչ մի տեղ չի տպագրվել Արցախի և Հայաստանի ամենակարևոր իրադարձությունների կազմակերպչի և մասնակցի գրքում պարունակվող տեղեկատվությունը: Այստեղ կգտնեք գաղտնի փաստաթղթեր, ինչպես նաև պատմական լուսանկարներ Ռոբերտ Քոչարյանի անձնական արխիվից:
Նունե Սարգսյան, «Կախարդական կոճակներ»
Այս գրքի հեղինակը Նունե Սարգսյանն է՝ Հայաստանի ներկայիս նախագահ Արմեն Սարգսյանի կինը: «Կախարդական կոճակները» 2005 թ.-ին Երեւանում լույս տեսած «Սադափ. Հեքիաթ, որն իրականանում է» գրքի երկրորդ հրատարակությունն է: Սա հեքիաթ է տասնամյա աղջկա՝ Սադափ Դարզիի մասին, ով ցանկանում է աշխարհը ազատել խնդիրներից:
Արմեն Մկրտիչ, «Գունավոր թագավորություն»
Սա հեքիաթ է ձյան և սառույցի Սպիտակ Թագավորությունում ապրող մարդկանց և երեխաների մասին: Պառավ կին Հարունան նրանց պատմում է Գույնի Թագավորության, ծառերի և ծաղիկների, մրգերի և աշխարհի այլ ուրախությունների մասին, որոնք ինքը չի տեսել, բայց դրանց մասին նույն կերպ լսել է իր նախնիներից: Երեխաները այս թագավորությունը տեսնելու անդիմադրելի ցանկություն ունեն: Գլխավոր հերոս Իլե Տրապնան որոշում է վերադարձնել գունավոր թագավորությունը, որը երկար տարիներ գողացել էր Տավա Նեմանը:
Սյունե Սևադա, «Կախվածություն»
Սա կյանքի մասին պատմությունների ժողովածու է, երբեմն հեգնական, տխուր: Հեղինակը բլոգեր և լրագրող է, որը լայնորեն հայտնի է սոցիալական մեդիայի տարածքում: Մարկ Արեն. «Որտեղ ծաղկում են վայրի վարդերը: Անատոլիայի պատմություն» Մի հետաքրքրաշարժ վեպ մարդու մասին, որը իր երիտասարդության տարիներին կանգնած էր «Գորշ գայլեր» ահաբեկչական կազմակերպության ակունքներում, որը արգելված էր շատ երկրներում: Մի անգամ, օրորոցային երգ լսելով, նա հանկարծ մտածեց, որ կարող է ունենալ հայկական, այլ ոչ թե թուրքական արմատներ: Նա սկսում է վերլուծել իր անցած ճանապարհը, պանուրանիզմի կործանարար գաղափարները և գիտակցում է, թե որքան ագրեսիվ և անթույլատրելի է գաղափարախոսությունը, որը հարյուր հազարավոր հայերի ոչնչացման պատճառ դարձավ:
Համաշխարհային գրականություն
Մարկ Մենսոն, «Թքած ունենալու նուրբ արվեստը»
Այս գիրքը բնավ անտարբերության մասին չէ, այլ երջանկության: Անոտացիայում ասվում է, որ դրականի և հաջողության հետ կապված մեր մոլությունը միայն հիշեցնում է այն, ինչին չենք հասել, երազանքներ, որոնք չեն իրականացել: Գիրքը կյանքի արժեքների և դրանց ընտրության հետ կապված սխալ հաշվարկ կատարելու մասին է: Դա այն մասին է, թե ինչ եք ուզում կյանքից, և թե ինչպես դա կարող է ազդել ձեր ճակատագրի վրա: Սա գիրք է այն նպատակների մասին, որոնք մենք դնում ենք մեր առջև և, որոշումների մասին, որոնք մենք կայացնում ենք դրանց իրականացման ճանապարհին: Եվ ամենակարևորը, դա այն փաստի մասին է, որ տառապանքը, ցավը, ձախողումը ցանկացած նշանակալի հաջողության բաղկացուցիչ մասն են:
Ջոան Ռոուլինգ, «Հարի Փոթեր և կախարդի քարը»
Երիտասարդ կախարդ Հարի Փոթերի մասին գրաշարի առաջին վեպը «Զանգակ» հրատարակչության ջանքերի շնորհիվ արդեն հասանելի է հայախոս ընթերցողին: Ուիլյամ Ռեմպել, «Խաղացողը» Սա Հայաստանի ազգային հերոս, միլիարդատեր, բարերար և բիզնես հանճար Քըրք Քրքորյանի կենսագրությունն է: Այն պատմում է մի տղայի մասին, որը ոտաբոբիկ վազում էր Կալիֆոռնիայի Սան Խոակին հովտի բերրի և փափուկ հողում, մինչև ֆինանսական ճգնաժամը ստիպեց իր ընտանիքին տեղափոխվել Լոս Անջելես: Քըրքը ուժեղ, բայց համեստ մարդ էր, որը գաղտնի հպարտանում էր իր ձեռքբերումներով: Հարկ է նշել, որ նկարագրված բոլոր իրադարձությունները հիմնված են ականատեսների հիշողությունների, ինչպես նաև նախկինում հրապարակված պատմությունների վրա:
Վլադիմիր Պոզներ «Հրաժեշտ պատրանքներին»
Պոզները ծնվել է Փարիզում, իր մանկությունն անցկացրել է Նյու Յորքում, և միայն 18 տարեկան հասակում է առաջին անգամ գնացել Մոսկվա: «Ռուս» դառնալու ճանապարհին նա դեռ փորձում է հասկանալ, թե ով է ինքը, և որտեղ է գտնվում իր իրական հայրենիքը: «Հրաժեշտ պատրանքներին»-ը հեքիաթային և ցնցող պատմություն է 20-րդ դարի շատ կարևոր իրադարձությունների մասին, որի ականատեսն է Վլադիմիր Պոզները:
Ջորջ Օրուել, «1984»
Ըստ Օրուելի, ավելի սարսափելի բան չկա, քան ազատության լիակատար բացակայությունն է: Օրուելը չափազանցված տեսքով նկարագրում է տոտալիտար ռեժիմի աշխարհը, որտեղ բացարձակապես ամեն ինչ, ներառյալ անձնական զգացմունքներն ու մտքերը, ենթակա են կուսակցության կամքին: Սա մի աշխարհ է, որտեղ մարդիկ վերաշարադրում են պատմությունն այնպես, ինչպես կուսակցությանը պետք է, ստեղծում են նոր լեզու այնպես, որ անհնար լինի արտահայտել զգացմունքներ կամ արտահայտել որևէ կարծիք, ընդհանուր առմամբ, այս աշխարհում ամեն ինչ սարսափելի է, նույնիսկ պարզապես ապրելու համար: Հոլանդացի ականավոր պատմաբան և մշակութային գիտնական Յոհան Հուիզինգի հիմնարար ուսումնասիրությունը: Բանաստեղծորեն հակադրվելով homo sapiens-ի (ողջամիտ անձնավորության) ընդունված սահմանին՝ անցում է homo ludens-ի (խաղացող անձի) սահմանին: Homo ludens-ը ստեղծագործություն է, որը վաղուց դասական է ճանաչվել:
Պաուլո Կոելյո, «Ալքիմիկոսը»
Բրազիլացի գրող Պաուլո Կոելյոյի ամենահայտնի վեպը: Գիրքն այն մասին է, որ իրենց երիտասարդության տարիներին մարդիկ չեն վախենում երազել, նրանց համար ամեն ինչ հնարավոր է թվում: Բայց ժամանակն անցնում է, և ինչ-որ խորհրդավոր ուժ սկսում է նրանց ոգեշնչել, որ իրենց ցանկություններն անիրականանալի են:
Ռոբին Շարմա, «Վանականը, որը վաճառեց իր Ferrari-ն»
Կանադացի գրող Ռոբին Շարման, նախկին միլիոնատեր Ջուլիան Մանթլի հետ միասին, ընթերցողին հրավիրում է զարմանալի ճանապարհորդության դեպի Սիվանա՝ մի երկիր, որտեղ երազանքներն իրականանում են: Գիրքը պատմում է երբեմնի հաջողակ փաստաբանի կյանքի մասին, որի աշխարհընկալումը արմատապես փոխվեց ֆինանսական ճգնաժամից հետո՝ հին ուսմունքների շնորհիվ:
Անտուան-Ֆրանսուա Պրևոստ, «Մանոն Լեսկո»
Վանահայր Պրևոստը շահեց համաշխարհային հռչակ և մտավ գրական պատմության մեջ՝ շնորհիվ իր գրած բազմաբնույթ ծանրակշիռ վեպերի: Նրան փառք բերեց փոքրիկ «Մանոն Լեսկո» պատմությունը` արտասովոր երիտասարդի և երիտասարդ աղջկա սիրո մասին, որի պատկերով, Մոպասանի խոսքերով, մարմնավորված է «այն ամենը, ինչը կանանց մոտ առավել գրավիչ է, գրավիչ և ցածր»:
Յուվալ Նոյ Հարարի, «Սապիենս»
«Մարդկության համառոտ պատմություն» Հարարին Երուսաղեմի Եբրայական համալսարանի պատմության պրոֆեսոր է: Նա ցույց է տալիս, թե ինչպես է պատմության ընթացքը ձևավորել մարդկային հասարակությունը և դրա շուրջ առկա իրականությունը: Նրա գիրքը պատմում է անցյալի իրադարձությունների և մեր ժամանակների խնդիրների կապի մասին, այն ստիպում է ընթերցողին վերանայել բոլոր գաղափարները, իրեն շրջապատող աշխարհը:
Հաճելի ընթերցում: