Հայաստանում Եվրամիության դեսպանը Սևանում մեկ անգամ է լողացել, ասում է՝ ջուրն ինչքան հաճելի էր, այնքան էլ սառն էր, բայց Սևանի Իշխանից երբեք չի հրաժարվել, համեղ ուտելուն միշտ կողմնակից է:
«Սևանը շատ սառն է լողալու համար, բայց ես հաճախ եմ այցելում: Կարծում եմ՝ Սևանը հրաշալի միջավայր ունի, ռելաքսի համար իդեալական վայր է: Եվ, այո՛, շատ եմ սիրում Ձեր Իշխանը»,- ասում է ՀՀ-ում ԵՄ դեսպան Անդրեա Վիկտորին:
Գեղարքունիքում տեղի է ունեցել Եվրոպական միության և Գերմանիայի կառավարության կողմից համատեղ ֆինանսավորվող «Սևանա լճի շրջակա միջավայրի պահպանություն» ծրագրի շրջանակում Կենսաբազմազանության միջազգային օրվան նվիրված «Պատասխանատու եմ Սևանի համար IV» միջոցառումը։
««EU4Sevan»-ն սկսել ենք իրականացնել 4 տարի առաջ: Իմ ընկալմամբ՝ ամենակարևոր բնապահպանական կամ շրջակա միջավայրի պաշտպանության ուղղությամբ իրականացվող ծրագրերից մեկն է»,- նշել է դեսպանը:
Ծրագիրն ունի չորս հիմնական բաղադրիչ․ առաջինն ուղղված է ջրային ռեսուրսների համապարփակ կառավարմանը և մշտադիտարկման բարելավմանը, երկրորդն առնչվում է կառավարման կայուն գյուղատնտեսության և հողօգտագործման ոլորտին, փորձ է արվում անցնել օրգանական պարարտանյութերի օգտագործման և գոմաղբի կառավարմանը, երրորդը վերաբերում է կեղտաջրերի կառավարմանը, իսկ չորրորդը իրազեկվածության ապահովմանն ու էկոկրթության խրախուսմանը:
«Սևանա լիճը Հայատանի ամենակարևոր էկոհամակարգերից մեկն է, և մենք շատ ուրախ ենք, որ ՄԱԿ-ի զարգացման ծրագիրը հնարավորություն ունի մասնակցելու Եվրամիության կողմից ֆինանսավորվող այս ծրագրին և հզորացնելու Սևանա լճի էկոհամակարգը: Արդեն ավարտվում է Սևանա լճի երկարաժամկետ տեսլականի մշակումը, այն եղել է մասնակցային գործընթաց, փորձագետները սերտորեն գործակցել են տեղի համայնքի բնակիչների հետ հասկանալու համար, թե ըստ իրենց, ինչպիսին պետք է լինի Սևանի տեսլականն առաջիկա երեսուն տարում»,- նշել է ՀՀ-ում ՄԱԶԾ մշտական ներկայացուցիչ Նաթիա Նացվլիշվիլին:
Իսկ ստորագրվող նոր հուշագրով նախատեսվում է հաստատել մեկ այլ փաստաթուղթ՝ ուղղված Գավառի կեղտաջրերի մաքրման կայանի կառուցման համար: Դրանով Սևանա լիճ լցվող ջրերի խորը մեխանիկական մաքրում կիրականացնի:
Որպեսզի կեղտաջրերը լիարժեք համապատասխանեն շրջակա միջավայրի կամ բնապահպանական ստանդարտներին, անհրաժեշտ է իրականացնել խորը մեխանիկական և կենսաբանական մաքրում։ Այժմ այս ծրագրի շրջանակներում իրականցվում է Գավառ քաղաքի կեղտաջրերի մաքրման կայանի մեխանիկական բաղադրիչի արդիականացում, այսինքն՝ ավելի խորը մեխանիկական մաքրում,- նշել է «EU4Sevan» ծրագրի կեղտաջրերի կառավարման խորհրդատու Էդգար Փիրումյանը։
«Հուսամ՝ մենք հետագայում հնարավորություն կունենանք այդ սարքն ավելի վերազինելու, որպեսզի մեխանիկական մաքրման դաշտից հայտնվենք կենսաբանական մաքրման դաշտում, որը, ըստ էության, մեր վերջնական նպատակն է»,- հավելել է ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարար Հակոբ Սիմիդյանը։
Իսկ ահա Նորաշեն արգելոցում կամ, ինչպես ընդունված է ասել, «Որորների կղզում», ներկայացվում են Սևան ազգային պարկի կառավարման պլանի մշակման նորարական լուծումներն ու գիտականորեն հիմնավորված կառավարման մոտեցումները: Սևան ազգային պարկի նախորդ կառավարման պլանը մշակվել էր 2005 թվականին և առ այսօր չէր թարմացվել ու չէր ներառել դրանից հետո լճի ավազանում ի հայտ եկած խնդիրները:
«Այսօր մենք թիրախային ներկայացնում ենք Սևան ազգային պարկի կառավարման պլանի մշակման գործընթացը, որը 14 ամսվա տևողություն ունի, և մենք այս փուլում բավականին առաջ ենք գնացել, աշնանն արդեն կունենանք պարկի կառավարման պլանը։ Այսօր և այս փուլում փորձում էինք ամփոփել դաշտային աշխատանքների արդյունքները՝ բուսաբանական, կենդանաբանական, ջրաբանական, քարտեզագրական և այլն։ Դրանք այն հիմնական տեղեկատվական հիմքն են, որոնք թույլ են տալիս տվյալների վրա հիմնված կառավարում իրականացնել»,- ասել է ՄԱԶԾ «EU4Sevan» ծրագրի համակարգող Աստղիկ Դանիելյանը։
Կղզում պահպանվում է մոտ 6000 զույգ որոր, որը հայկական էնդեմիկ տեսակ է: Այստեղ գործում են մուտքի որոշակի կանոններ և սահմանափակ մարդկանց թիվ, որպեսզի չխաթարվի էկոհամակարգի ներդաշնակությունը և չանհանգստացնեն պահպանվող տեսակին:
Մանրամասները՝ տեսանյութում։