Հայկական բանկերը սկսել են արգելափակել ռուսական ընկերություններին ապրանքների տեսականու՝ սերվերների, միկրոսխեմաների, պրոցեսորների, հեռահաղորդակցական սարքավորումների և այլ էլեկտրոնիկայի համար վճարելու հնարավորությունը, գրում է «Կոմերսանտ»-ը՝ վկայակոչելով էլեկտրոնիկայի շուկայի աղբյուրները:
Մատակարարները փորձում են էլեկտրոնիկա ներմուծել այլ ապրանքային ծածկագրերով, ինչպես նաև փնտրում են վճարման այլընտրանքային եղանակներ, պնդում է հրատարակությունը։ Բարեկամ երկրների կողմից արտահանման վերահսկողության խստացումը կարող է հանգեցնել Ռուսաստանում նման ապրանքների պակասի վեց ամսվա ընթացքում, կարծում է «Կոմերսանտ»-ը՝ հիմնվելով փորձագիտական տվյալների վրա։
Էլեկտրոնիկայի շուկայի աղբյուրները նշում են, որ վերջին երկու շաբաթվա ընթացքում ավելի ու ավելի հաճախ են հանդիպում դեպքերի, երբ հայկական, ղազախական և հոնկոնգյան բանկերը արգելափակում են վճարումները ռուսական ընկերություններից՝ արտաքին տնտեսական գործունեության ապրանքային նոմենկլատուրայի ծածկագրով։ Այն ներառում է պրոցեսորներ, միկրոսխեմաներ և այլն։ «Դա պայմանավորված է ԱՄՆ պատժամիջոցների տասներորդ փաթեթի ներդրմամբ, որոնք սպառնում են Ռուսաստանի Դաշնության հետ համագործակցող բանկերին»,- մեջբերում է հրատարակությունը զրուցակիցներից մեկի խոսքերը։
Հրապարակման աղբյուրի համաձայն՝ արդյունքում ռուսական ընկերությունները ստիպված կլինեն ներմուծել համակարգիչների, սերվերների, տվյալների պահպանման համակարգերի և այլ սարքավորումների արտադրության համար անհրաժեշտ բաղադրիչներ՝ «այլընտրանքային» TN VED կոդերով:
Հրապարակման մեկ այլ աղբյուր նշել է, որ վճարումների արգելափակումը տեղի է ունենում վերջին սերնդի հեռահաղորդակցության սարքավորումների, ինչպես նաև պահեստավորման համակարգերի և սերվերների մատակարարման համար։ Արդյունաբերության և առևտրի նախարարությունը չի պատասխանել «Կոմերսանտ»-ին։ Կենտրոնական բանկը պարզաբանել է, որ «կոնկրետ արտասահմանյան բանկերի համապատասխանության ընթացակարգերը կախված են նրանց ներքին քաղաքականությունից և տարբեր ժամանակահատվածներում կարող են բնութագրվել տարբեր աստիճանի կոշտությամբ»:
TN VED-ի 84-րդ և 85-րդ խմբերի համաձայն, բանկերի համապատասխանության վերահսկողությունը վաղուց ուժեղացվել է, խնդիրներ կարող են առաջանալ ապրանքների գրեթե ցանկացած խմբի, օրինակ՝ տպիչների հետ, պարզաբանում է հրապարակման աղբյուրներից մեկը, բայց «առայժմ. սա տեղի է ունենում ընտրովի և անկանխատեսելիորեն»: Նրա խոսքով՝ ոչ բոլոր հայկական կամ հոնկոնգյան բանկերն են արգելափակում վճարումները, իսկ մատակարարներն իրենք են սկսում օգտագործել «վճարումներ կատարելու այլ եղանակներ»։
Սովորաբար ապրանքների դիմաց վճարումը կատարվում է առևտրային ակրեդիտիվների միջոցով, որոնցում նշվում է վճարման նպատակը, բանկիրների շրջանում պարզաբանել է Կոմերսանտի զրուցակիցը. Եթե ապրանքը պատժվի, գումարը չի պահվի»,- ասաց նա։ Մեկ այլ աղբյուր ավելացրել է, որ բանկերը «ձեռքով ստուգում են» Ռուսաստանի Դաշնությունից կատարվող բոլոր վճարումները։
Ըստ հրապարակման՝ Ուկրաինայում ռազմական գործողության մեկնարկից հետո էլեկտրոնիկայի երկու հայ դիլերներ՝ Taco-ն և Milur Electronics-ը, արդեն հայտնվել են ԱՄՆ-ի սև ցուցակում։
Դեռևս 2022 թվականի ապրիլի 15-ին Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը հայտարարել էր, որ հայկական բանկերը «ուշադիր հետևում են, որպեսզի չհայտնվեն պատժամիջոցների տակ»։
Մայիսի 19-ին ԱՄՆ Դաշնային ռեգիստրի կայքում տեղեկություն հայտնվեց, որ լաբորատոր սարքավորումներ և քիմիական նյութեր վաճառող հայկական Medisar ընկերությունը հայտնվել է ԱՄՆ նոր պատժամիջոցների տակ։ Ավելի վաղ The Wall Street Journal-ը Հայաստանն անվանել էր Ռուսաստանին պատժամիջոցների տակ գտնվող ապրանքների հիմնական մատակարարներից մեկը։ Bloomberg-ը, վկայակոչելով Եվրահանձնաժողովի փաստաթղթերը, հայտնել է, որ հայկական ընկերությունները ներառվել են ԵՄ պատժամիջոցների նոր փաթեթում։ Բացի այդ, Bild հրատարակությունը ուսումնասիրություն է հրապարակել գերմանական արդյունաբերությունից ԱՊՀ երկրների տարածքով Ռուսաստան ապրանքների արտահանման վերաբերյալ՝ շրջանցելով արևմտյան պատժամիջոցները։ Գերմանիայի Դաշնային վիճակագրական ծառայության տվյալներով՝ մեկ տարվա ընթացքում Գերմանիայից Հայաստան, Ղազախստան և Վրաստան արտահանումը կրկնապատկվել է։ Գերմանիայի իշխանությունները, ըստ Bild-ի, կասկածել են, որ գերմանական ապրանքներն արտահանվում են ԵԱՏՄ երկրներ, այնուհետև ներմուծվում Ռուսաստան՝ շրջանցելով արևմտյան պատժամիջոցները։
Ավելի ուշ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Հայաստանը Ռուսաստանի հետ աշխատելու է այնպես, որ չհայտնվի արեւմտյան պատժամիջոցների տակ։ Նա հաստատել է, որ այդ հարցը քննարկվել է արևմտյան երկրների հետ բոլոր բանակցություններում և պարզաբանել, որ հրահանգներ է տվել Ռուսաստանի հետ աշխատանքը «խստորեն վերահսկելու»՝ պատժամիջոցներից խուսափելու համար։ «Եթե մենք ընկնենք Արևմուտքի պատժամիջոցների տակ, մեր դաշնակիցներից ոչ մեկի վիճակը ավելի լավ չի լինի, և մենք կփչացնենք հարաբերություններն արևմտյան գործընկերների հետ», – բացատրեց նա: Փաշինյանը հավելեց, որ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև քննարկումների օրակարգում է եղել նաև արևմտյան պատժամիջոցների թեման։
