Անցնող տարին հարուստ էր քաղաքական իրադարձություններով երկրի ներսում և արտաքին քաղաքական ասպարեզում։ Armenia Today-ի խմբագիրները հավաքել են հայ և միջազգային փորձագետների ամենահետաքրքիր մեկնաբանությունները, որոնք բացատրում են որոշակի իրադարձությունների հնարավոր ազդեցությունը Հայաստանի վրա:
Lաչինի միջանցքի շուրջ ստեղծված իրավիճակը և Արցախի շրջափակումը
Armenia Today-ի հետ զրույցում Արցախի արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանն ասել է, որ Ադրբեջանը մտադիր է կաթվածահար անել Կաշենի հանքի շահագործումը և հարվածել Արցախի տնտեսությանը։
Հետխորհրդային հետազոտությունների կենտրոնի ավագ գիտաշխատող, պատմական գիտությունների թեկնածու Ստանիսլավ Պրիտչինը Armenia Today-ին պատմել է Բաքվի նպատակների մասին, որը մեկ ամիս է՝ փակել է Լաչինի միջանցքը՝ Հայաստանից Արցախ տանող միակ ճանապարհը։
Քաղաքագետ Հրանտ Միքայելյանը Armenia Today-ին մեկնաբանել է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի նիստի արդյունքները՝ Լաչինի միջանցքում տիրող իրավիճակը, ինչպես նաև Արցախի շրջափակման շրջանակներում Ադրբեջանի նպատակները։
Զորավարժություններ Հայաստանի և Իրանի սահմանին
Ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանը Armenia Today-ին պատմել է Թուրքիայի և Ադրբեջանի զինված ուժերի համատեղ զորավարժությունների նպատակները։
Դեկտեմբերի 5-ին մեկնարկած Ադրբեջանի և Թուրքիայի զինված ուժերի համատեղ զորավարժությունները, ըստ ռազմական փորձագետ Կարեն Հովհաննիսյանի, ուղղված են Իրանի դեմ, Armenia Today-ին տված հարցազրույցում ասել է ռազմական փորձագետը։
Քաղաքագետ Անդրեյ Արեշևը մեկնաբանել է Իրանի գերագույն առաջնորդի հայտարարությունները Հայաստանի մասին։ Քաղաքական դիտորդ Սերգեյ Շաքարյանցը մեկնաբանել է Իրանի Անվտանգության գերագույն խորհրդի քարտուղար, գեներալ Ալի Շամխանիի այցը Ադրբեջան և Հայաստան այցից հետո
Հայաստան-ՀԱՊԿ հարաբերությունները
Armenia Today-ի հետ զրույցում փորձագետները մեկնաբանել են ՀԱՊԿ գագաթնաժողովի արդյունքները, Հայաստանի կազմից դուրս գալու հնարավորությունը և Հարավային Կովկասում հաղորդակցությունների ապաշրջափակման առաջընթացը։
Քաղաքագետ Սերգեյ Կարնաուխովը մեկնաբանել է Հայաստանի հայտարարությունները Հայաստանի պաշտպանության համար ՀԱՊԿ մեխանիզմների կիրառման անհրաժեշտության մասին։
Սեպտեմբերին Ադրբեջանի հարձակումը Հայաստանի վրա, Փաշինյանի և Ալիևի բանակցությունների արդյունքները Մոսկվայում և Բրյուսելում
Քաղաքագետ Դավիթ Հարությունովի կարծիքով՝ Ուկրաինայի շուրջ հնարավոր էսկալացիան կարող է ազդել Հայաստանի անվտանգության վրա։ Ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանը նշել է Հայաստանի համար հնարավոր ռիսկերը ուկրաինական պատերազմի ֆոնին։ Քաղաքագետ Վլադիմիր Եվսեևը պատմել է, թե ինչու Բաքուն չպետք է գնա լայնածավալ սադրանքների հայ-ադրբեջանական սահմանին։
Ինչո՞ւ Ադրբեջանը սկսեց սեպտեմբերյան ագրեսիան Հայաստանի դեմ Armenia Today-ին տված հարցազրույցում մեկնաբանել է ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանը։ Քաղաքագետ Անդրեյ Արեշևի կարծիքով՝ Ալիևն իր հայտարարություններով փորձում է տեղեկատվական ճնշում գործադրել Երևանի վրա։ Սոցիոլոգ Գեորգի Դերլուգյանը կարծում է, որ Բաքուն այժմ առաջարկում է լիովին հանձնվել։
Արցախի արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանը Armenia Today-ին տված հարցազրույցում մեկնաբանել է Սոչիում Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների եռակողմ բանակցությունների արդյունքները։
Ստանիսլավ Պրիտչինը Armenia Today-ին տված հարցազրույցում մեկնաբանել է Բրյուսելում կայացած քառակողմ հանդիպման արդյունքները։ ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի ՇՀԿ-ի եվրասիական ինտեգրման և զարգացման դեպարտամենտի ղեկավար Վլադիմիր Եվսեևի խոսքով, Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակն առայժմ կհետաձգվի տարածաշրջանում ուժերի հավասարակշռության պատճառով:
Ռուս քաղաքագետ Ալեքսանդր Խրամչիխինը Armenia Today-ին տված հարցազրույցում ասել է, որ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը լկտիանում է, քանի որ տեսնում է, որ Ռուսաստանը մեծ առաջընթաց չի գրանցում Ուկրաինայում։
Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության լուծում
Արեւելագետ Կարինե Գեւորգյանը Armenia Today-ին տված հարցազրույցում մեկնաբանել է Երեւանի եւ Բաքվի բանակցություններում ԼՂ հիմնախնդրի լուծման հարցը։
Քաղաքագետ Անդրեյ Արեշևի կարծիքով՝ Երևանը հեռանում է Լեռնային Ղարաբաղի անվտանգության երաշխավորի գործառույթից։ Քաղաքագետ Ստանիսլավ Պրիտչինը կարծում է, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը փաստացի դուրս է եկել ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո։
Քաղաքագետ Ստանիսլավ Պրիչինի կարծիքով՝ Արցախում դժվար կլինի մեծացնել ռուսական խաղաղապահ կոնտինգենտի թիվը։ Քաղաքագետ Ալեքսանդր Խրամչիխինի կարծիքով՝ Մոսկվայի և Բաքվի միջև Ռազմավարական համագործակցության հռչակագրի ստորագրումից հետո Ադրբեջանի համար ավելի դժվար է դառնալու Ռուսաստանին խնդրել՝ դուրս գալ Ղարաբաղից։
Թուրքիայի դերը տարածաշրջանային գործընթացներում և հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորում
Պատմական գիտությունների դոկտոր, Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի նախկին տնօրեն Հայկ Դեմոյանի կարծիքով, թուրք-ադրբեջանական տանդեմը փորձում է առավելագույն զիջումների հասնել Հայաստանից։ Քաղաքագետ Հրանտ Միքայելյանի կարծիքով՝ Թուրքիան Ադրբեջանի հետ միասին շարունակում է իր էքսպանսիոնիստական քաղաքականությունը տարածաշրջանում։
Թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանը Armenia Today-ին ասաց, որ 2023 թվականի ընտրություններից հետո Թուրքիան կուժեղացնի իր համակարգումը Կովկասում ԱՄՆ-ի և ՆԱՏՕ-ի հետ։ Տնտեսագետ Սերգեյ Քելենջյանի կարծիքով՝ Վրաստանի ու Ադրբեջանի տարածքով կապի և Հայաստանի ճանապարհների ապաշրջափակումը Անդրկովկասը կվերածի լոգիստիկ հանգույցի։ Ռուս արևելագետ և տնտեսագետ, միջազգային քաղաքականության և տնտեսության ոլորտի առաջատար փորձագետներից Եվգենի Սատանովսկին Armenia Today-ին մեկնաբանել է հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը։
Ներքին ճգնաժամ Հայաստանում
Քաղաքագետ Անդրեյ Արեշևը կարծում է, որ Երևանի և Բաքվի միջև բանակցությունների վերաբերյալ հակասական տեղեկատվությունը սրում է ճգնաժամը Հայաստանում։ Քաղաքական վերլուծաբան Հրանտ Միքայելյանը մեկնաբանել է նախագահ Արմեն Սարգսյանի հրաժարականը։
Սոցիոլոգ, Աբու Դաբիի Նյու Յորքի համալսարանի պրոֆեսոր Գեորգի Դերլուգյանը, մեկնաբանելով ներքաղաքական իրավիճակը բարդ արտաքին քաղաքական ֆոնի վրա, կարծում է, որ «Հայաստանին պետք է կծել փամփուշտը և փորձի գոյատևել գալիք տարի»։
Հայ-ամերիկյան հարաբերություններ
Ամերիկագետ Սուրգեն Սարգսյանը Armenia Today-ին տված հարցազրույցում մեկնաբանել է ԱՄՆ Կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատի նախագահ Նենսի Փելոսիի Երևան կատարած այցի արդյունքները։ Նա նաև մեկնաբանել է Վաշինգտոնի դերը Հարավային Կովկասի գործընթացներում։ Ռուսաստանցի քաղաքագետ Վլադիմիր Լեպեխինի կարծիքով՝ Արեւմուտքը «քթով տանում» է Հայաստանին, իսկ Մոսկվան լուռ համաձայնությամբ աջակցում է Փաշինյանի գործողություններին։ Քաղաքագետ Անդրեյ Արեշևը կարծում է, որ ԵՄ-ն փորձում է Ռուսաստանից գաղտնալսել հայ-ադրբեջանական օրակարգը։ Քաղաքագետ Ստանիսլավ Պրիտչինը կարծում է, որ ԵՄ-ն չունի Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցությունները հաջողությամբ վարելու գործիքներ։
Հակառուսական պատժամիջոցներն ու ռուսների տեղափոխումը Հայաստան
Տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանը մեկնաբանել է Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների ազդեցությունը Հայաստանի տնտեսության վրա։ Տնտեսագետ Հովհաննես Ավետիսյանի կարծիքով՝ հավաքագրողները Հայաստանում երկար չեն մնալու. Ռուսաստանից վերաբնակիչների առաջին ալիքը Armenia Today-ի հարցումով մեկնաբանել են Հայաստան տեղափոխվելու պատճառներն ու մեր երկրում հաստատվելու ծրագրերը։
Հայ ձեռներեցների ասոցիացիայի գործադիր տնօրեն Գոհար Գումաշյանի խոսքով՝ հայ արտադրողները կարող են այլընտրանք դառնալ արեւմտյան ընկերություններին ռուսական շուկայում։ Տնտեսագետ Վիլեն Խաչատրյանը Armenia Today-ին տված հարցազրույցում մեկնաբանել է ռուբլով առևտրի Հայաստանի հնարավորությունները։
